Genişletilmiş Bağışıklama Programı (GBP) kapsamında yürütülen hastalık kontrol programlarının stratejileri konularında sağlık personelinin duyarlılıklarının arttırılması, toplumun aşılama ve aşı ile önlenebilir hastalıklar konusundaki farkındalığının artırılması ve bilgilendirilmesi, öncelikle 5 yaş altındaki aşısız veya eksik aşılı çocukların aşılarının tamamlanması ve erişkinlerde aşılanma talebinin artırılması amacıyla merkezi ve iller düzeyinde aktivitelerin düzenlendiği bir haftadır.
Dünya Sağlık Örgütü Avrupa Bölgesinin bir girişimi olan Avrupa Aşılama Haftasının ilki 2005 yılında düzenlenmiştir. 2015 yılından itibaren ise Dünya Aşı Haftası olarak düzenlenmeye başlamıştır.
Bu yıl Dünya Sağlık Örgütü tarafından 24-30 Nisan 2018 tarihleri arasında düzenlenmesine karar verilen “Dünya Aşı Haftası” Ülkemizde “Sağlık, Aşıyla Koruma Altında” teması ile gerçekleştirecektir.
Bu yılki aşı haftasının hedefi, ulusal GBP hedeflerimize ulaşılması, ulaşılan hedeflerin sürdürülmesi için her çocuğun hayata sağlıklı bir başlangıç yapmayı hak ettiği kabul edilerek bağışıklamanın önemi konusunda farkındalık yaratılması ve hayatın her aşamasında aşılamanın önemi ve sürdürülebilirliğinin sağlanması için bağışıklama çalışmalarının güçlendirilmesi ve her yaştan insanın korunmasını sağlanmasıdır.
Bu hedefe ulaşabilmek için; sektörler arası işbirliği ile aşılamanın önemi ve çocukluk dönemi aşı takvimi konularında bilgilendirme yapılacak, sosyal mobilizasyon faaliyetleri düzenlenecektir. Bütün aile hekimleri tarafından aşı kayıtlarının gözden geçirilerek aşısız veya eksik aşılı çocukların tespit edilmesi, tüm sağlık kurumlarına başvurularda çocukların aşılama durumlarının sorgulanarak aşılarının tamamlanması ve erişkinlerde gereken aşıların uygulanması sağlanacaktır.
Sağlık Bakanlığının çocukluk aşı takviminde yer alan DaBT (karma aşı) difteri, boğmaca ve tetanozdan, polio aşısı çocuk felcinden, hepatit B aşısı Hepatit B’ye bağlı B tipi sarılık, siroz ve karaciğer kanserinden, hepatit A aşısı A tipi sarılıktan, suçiçeği aşısı suçiçeği hastalığından, Hib aşısı H. influenza tip b’ye bağlı menenjit, zatürre ve orta kulak iltihaplarından, BCG aşısı veremden, KKK (Kızamık-kabakulak-kızamıkçık) aşısı kızamığa bağlı zatürree, orta kulak iltihabı ve SSPE (subakut sklerozan panensefalit) hastalığından, doğumsal kızamıkçık sendromu ve kabakulaktan, Konjuge Pnömokok aşısı ise zatürree, beyin iltihabı ve kan zehirlenmesinden korur.
Aşı uygulamaları, aile sağlığı merkezlerinde ve hastanelerde yapılmaktadır. Aşı takviminde yer alan aşılar çocukluk yaş grubu ve risk gruplarında yer alan kişilere Sağlık Bakanlığı kurum ve kuruluşlarında ücretsiz olarak uygulanmaktadır.
Grip aşısı, Polisakkarit Pnömokok aşısı ve Hepatit A aşısı SUT (Sağlık Uygulama Tebliği)’da belirtilen risk gruplarına göre sosyal güvenlik kurumu tarafından ödenmektedir.
Aşılar son derece güvenilir biyolojik ürünler olmakla birlikte tamamen risksiz değildir. Aşı sonrası hafif yan etkiler genellikle hafif ateş, aşı uygulanan bölgede kızarıklık, şişlik, ağrı gibi bölgesel reaksiyonlardır. Çok nadir olarak ciddi yan etkilerde görülebilir.
Ülkemizde uygulanan aşılar, DSÖ tarafından onaylanan GMP (İyi Üretim Prosedürleri) kurallarına uygun üretilmiş ve uluslararası referans laboratuvarlarında test edilmiş aşılardır.
Ayrıca, kullanılacak aşılar teslim alınıp sahada kullanıma sunulmadan önce, Ulusal Referans laboratuvarlarımızda da test edilmekte ve teknik şartnamelere uygunluğu kanıtlanan aşıların kabulü yapılmaktadır. Aşılar üreticiden alınıp aşılanacak kişiye ulaştırılana kadar tüm sağlık kuruluşlarında soğuk zincir sistemi içerisinde uygun ısı aralığında korunmaktadır. Bu kapsamda aşı saklama buzdolapları ve soğuk hava depolarının ısıları elektronik ortamda anlık olarak takip edilmekte ve soğuk zincirde herhangi bir kırılma olmaması sağlanmaktadır.
